Brzoza to drzewo, które na tle innych wyróżnia się białą korą, przez co niekiedy określana jest mianem „białego drzewa”. Botanicy wyróżniają około 120 gatunków tej rośliny na świecie i 45 na półkuli północnej. Sprawdź, jak szybko rośnie brzoza, jaką może mieć średnicę oraz dowiedz się więcej na temat jej znaczenia w polskiej ludowości. Tradycyjnie przypisywana jest temu drzewu interesująca symbolika. Poznaj również przysłowie, w którym wykorzystano motyw brzozy.
Brzoza – królowa polskich drzew
Polecane produkty
O miano najbardziej znanych polskich drzew mogłaby powalczyć z wierzbą czy lipą. Brzoza, bo o niej mowa, jest wyjątkowa nie tylko ze względu na swoją białą korę, ale również z wielu innych powodów. Warto chociażby wspomnieć, że w zakresie tego jednego rodzaju botanicznego występuje około 45 gatunków roślin, które rosną na półkuli północnej w strefie chłodnej i umiarkowanej. Na całym świecie wyróżnia się natomiast aż 120 gatunków brzozy. W Polsce rośnie zaledwie 7 gatunków tej rośliny.
Brzoza lubi kontakt ze światłem, dlatego decydując się na jej zasadzenie, warto umiejscowić ją na pagórku lub wzniesieniu, by roślina była bliżej promieni słonecznych. To wspaniałe drzewo jest nie tylko rośliną ozdobną, ale także leczniczą. Uzyskiwany z jej pnia i gałęzi sok działa wzmacniająco na organizm. Brzozę chętnie wykorzystuje się również do produkcji mebli.
Jak szybko rośnie brzoza i na jaką wysokość?
Decydując się na zasadzenie brzozy w ogrodzie, należy mieć na uwadze, że taka roślina rośnie bardzo szybko. Już w pierwszym roku jej wysokość może sięgnąć 1 metra. Po 20 latach brzoza może mieć już 15 metrów wysokości.
Ostateczna wysokość, którą osiąga to drzewo, zależy od jej odmiany czy gatunku. Kwitnąca na przełomie kwietnia i maja brzoza himalajska dorasta maksymalnie do 20 metrów, natomiast brzoza omszona osiąga nawet 28 metrów.
Tak spektakularną wysokością nie może poszczycić się ani brzoza chińska, która rośnie maksymalnie do 5 metrów, ani brzoza karłowata, która ma 0,5–1,2 metra. Bardzo ciekawą odmianą jest – nadająca się do małych ogrodów – betula pendula „Youngii”, która w ciągu 10 lat osiąga jedynie 6 metrów.
Niezwykle popularna w Polsce brzoza brodawkowata rośnie na około 22 metry, ale może osiągać wysokość do nawet 30 metrów. Warto jednak pamiętać, że w pierwszym roku jej wzrost jest nieco wolniejszy w porównaniu do 2.–3. roku życia. Gdy jest posadzona na dobrej glebie, najlepiej rośnie w wieku 10–15 lat, natomiast na gorszym podłożu ten proces zachodzi później, bo w wieku 20–25 lat.
Średnica i obwód brzozy
Grubość drzewa jest zależna od odmiany tej rośliny. W przypadku brzozy brodawkowatej przeciętna długość średnicy wynosi 60 cm. Brzoza brodawkowata rosnąca w Gdańsku-Oliwie mogła poszczycić się – w momencie jej opisywania w 1992 roku – obwodem pnia o długości 321 cm i wiekiem 171 lat. Dla porównania najwyższa w Polsce brzoza brodawkowata o wysokości 36,4 metra, zlokalizowana w Białowieskim Parku Narodowym, ma obwód pnia 1,5 metra.
Sprawdź pomysły na aranżacje dużego ogrodu
Dlaczego brzoza ma białą korę?
Wróćmy do jednej z najbardziej rozpoznawalnych cech tego drzewa. Czy wiesz, jaką funkcję pełni jej biała kora? Okazuje się, że głównym zadaniem kory jest zabezpieczenie drzewa przed gwałtownymi zmianami temperatury.
To właśnie dzięki swojej korze brzoza jest rośliną wyjątkowo odporną na działanie mrozu, ale również upałów. Niektóre odmiany i gatunki brzozy – jak choćby brzoza karłowata czy brzoza brodawkowata – są w stanie przeżyć w mrozach dochodzących do -45°C.
Brzoza w polskiej ludowości
Przekazy ludowe wskazują na to, że brzoza jest w kulturze postrzegana dość niejednoznacznie – jako symbol życia, odrodzenia, płodności, a jednocześnie znak mocy nieczystych.
W Polsce brzoza to tak charakterystyczne drzewo, że znajduje to swoje odzwierciedlenie w języku. Warto tu przywołać chociażby polskie przysłowie, które brzmi: „wygląda jakby brzozową skórą powleczony”, co ma wskazywać na wyjątkową bladość cery opisywanej osoby.
Brzoza to wyjątkowe drzewo, które może zachwycić swoim niepowtarzalnym wyglądem, jak również odpornością. Może warto ją zasadzić w ogrodzie, by móc odpoczywać w jej cieniu w upalne dni?
Polecane produkty