Aby zrozumieć zasady bezpiecznego urządzania domu dla alergika powinniśmy wyjaśnić kilka podstawowych pojęć związanych z bezpiecznym domem. Pod pojęciem bezpiecznego budynku kryją się nie tylko hasła związane z monitoringiem czy bezpieczeństwem przeciwpożarowym, ale również z brakiem substancji uczulających i drażniących. Dom wolny od substancji uczulających to nie tylko wnętrze, ale i również elewacja budynku. Już na etapie odpowiedniego doboru materiałów budowalnych możemy mieć wpływ na to czy budynek będzie wolny od alergenów.
Alergia – uczulenie czy choroba?
Alergia, zwana inaczej uczuleniem, to reakcja organizmu na substancje i czynniki występujące w otoczeniu zwane alergenami. Alergen to antygen, który w ludzkim organizmie wyzwala reakcje, a jedne z najniebezpieczniejszych alergenów to alergeny wziewne, które dostają się do organizmu przez układ oddechowy. Wśród wielu alergenów wziewnych bardzo uczulające są pyłki roślin, roztocza kurzu, pleśnie, alergeny zwierząt domowych, ale i również alergeny substancji chemicznych występujących w farbach i lakierach.
U osób szczególnie narażonych na działanie substancji alergicznych, negatywne ich oddziaływanie może prowadzić do lekkich objawów takich jak zapalenie spojówek, katar, duszność, kaszel, biegunki czy obrzęki skóry. W wypadkach skrajnych może dojść nawet do wstrząsu anafilaktycznego, niewydolności oddechowej czy nawet bezpośredniego zagrożenia życia.
Farby ścienne dla alergików
Polskie Towarzystwo Alergologiczne (PTA) w swoim corocznym raporcie stwierdza, że problem alergii jest niestety coraz powszechniejszy, a pozytywna rekomendacja PTA jest jednym z etapów dopuszczenia takiej farby do sprzedaży na rynku polskim. Dlatego wybierając farbę do ścian powinniśmy szczególnie zwrócić uwagę nie tylko na jej kolor, ale także na zawarte w niej składniki chemiczne, które mogą powodować reakcje alergiczne. Zapytaliśmy naszego eksperta - właściciela hurtowni farb i lakierów „Fala” Macieja Olszewskiego jaka farba będzie najlepsza dla osoby cierpiącej na alergię?
Na szczęście reakcje alergiczne na substancje zawarte we współczesnych farbach zdarzają się bardzo rzadko. Dość ostre przepisy unijne odnośnie produkcji farb wycofały praktycznie wszystkie substancje szkodliwe z ich składu, a te które są niezbędne w procesie produkcji, ale w jakiś sposób szkodzą zdrowiu i środowisku, zostały ograniczone do niezbędnego minimum. Głównym wskaźnikiem podawanym obecnie na opakowaniach farb jest tzw. LZO, czyli zawartość Lotnych Związków Organicznych. Na opakowaniu każdej farby musi być podany dopuszczalny limit tych związków oraz ich faktyczna ilość w produkcie. Większość produktów przyjaznych alergikom nie posiada LZO w swoim składzie w ogóle. Dodatkowo producent, któremu zależy na produktach nieszkodliwych, robi badania w niezależnych instytutach na wypadek wystąpienia reakcji alergicznych. Jeżeli produkt przechodzi takie badania pozytywnie, stosowna informacja jest umieszczana na opakowaniu. Najczęściej używanym zwrotem w przypadku takich produktów jest słowo "hipoalergiczny". Dodatkowo farby przyjazne środowisku i zdrowiu ludzkiemu często mają charakterystyczne oznaczenia np. EU Ecolabel, jakie stosuje firma Tikkurila. Tikkurila jest jedną z nielicznych firm, która wszystkie swoje produkty bada pod kątem przyjazności środowisku. Cała linia farb od kilku lat jest sukcesywnie zmieniana na produkty zeroemisyjne, wodorozcieńczalne. Każda farba przechodzi badania i otrzymuje rekomendację Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Dodatkowo nowe serie produktów wzorem paliw posiadają domieszki biokomponentów, co ma zmniejszyć zużycie komponentów syntetycznych a w ogólnym rozrachunku zmniejszyć ślad węglowy pozostawiany podczas produkcji.
Przedszkole a lakiery ekologiczne
Materiały naturalne są bardzo cenione szczególnie w miejscach przyjaznych dzieciom- takich jak przedszkole i place zabaw. Produkty, z drewna którymi bawią się dzieci i które są także używane przez dzieci, takie jak łóżeczka, fotele, biurka nie dość, że wymagają specjalnego zabezpieczenia, to dodatkowo muszą spełniać wszelkie normy dotyczące zdrowia. Farby i lakiery u osób uczulonych mogą wywołać szereg objawów chorobowych a nawet w skrajnych przypadkach spowodować ostre zatrucie organizmu i zagrożenie życia. Wybierając bezpieczny lakier do drewna do pokoju dziecka powinniśmy skoncentrować się na lakierach o niedrażniącym zapachu. Zwróćmy też uwagę na jego trwałość i odporność na ścieranie. Dobrze dobrany lakier na pewno podkreśli piękno drewna i jego naturalne wybarwienie.
Lakiery akrylowe do drewna o łagodnym, niedrażniącym zapachu, z właściwościami szybkoschnącymi sprawiają, że zabawki czy meble są bezpieczne dla dziecka. W przypadku zabawek warto zwrócić uwagę czy dany przedmiot spełnia normę określaną Europejskim Standardem EN 71 -3. Ta norma jest szczególnie ważna dla producentów i użytkowników farb i lakierów, ponieważ dotyczy szkodliwych pierwiastków takich jak: antymon, arsen, bar, kadm, chrom, ołów i rtęć.
Farby katalityczne
Ciekawą alternatywą nie tylko dla alergików są farby katalityczne. Te produkowane na bazie naturalnych składników farby zawierają w sobie dwutlenek węgla tytanu, który posiada niezwykłe właściwości. Dzięki zachodzącej przy udziale promieniowania UV reakcji fotokatalitycznej następuje neutralizacja zanieczyszczeń oraz bakterii i pleśni. Dzięki reakcji promieniowania świetlnego z dwutlenkiem tytanu (TiO2) wszelkie toksyny i drobnoustroje są usuwane z powierzchni ściany. Farba taka w sposobie nakładania i wyglądzie niczym nie różni się od innych farb, dodatkowo jest wodorozcieńczalna i z łatwością można ją zabarwiać.
Farby fotokatalityczne to produkty od lat stosowane w najlepiej rozwiniętych krajach na świecie, którym szczególnie bliska jest dbałość o zdrowie i środowisko – wyjaśnia Maciej Olszewski. Proces fotokatalityczny, zachodzący w obecności światła i tlenu (zawartego w powietrzu), powoduje, że zanieczyszczenia atmosferyczne oraz mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby) stykając się z pomalowanymi powierzchniami, ulegają utlenieniu. Skutecznie usuwają z otaczającego powietrza zanieczyszczenia miejskie i przemysłowe, np. dym tytoniowy, spaliny, opary rozpuszczalników. Farby te działają aktywnie, a nie zawierając biobójczych środków chemicznych same nie stanowią źródła uczuleń.
